Suyun önemine dikkat çekmek ve temiz ve güvenli suya erişim konusunda farkındalığı artırmak amacıyla Birleşmiş Milletler tarafından 1993 yılından bu yana her yıl 22 Mart günü “Dünya Su Günü” olarak kutlanmakta ve bu yılın teması olarak da kritik öneme sahip “2024 yılı Dünya Su Günü teması “Barış İçin Sudan Yararlanmak” olarak belirlenmiştir.
Son yıllarda küresel düzeyde yaşanan iklim değişikliği, kuraklık, doğal afetler, endüstriyel faaliyetler, çarpık kentleşme, bilinçsiz tarımsal faaliyetler, bölgesel düzeyde yaşanan çatışmalar ve bunlara bağlı yaşanan göçler, su kaynaklarının azalmasına ve sularda kirlilik miktarının artmasına yol açmaktadır.
Dünya genelinde yaşanan hastalıkların önemli bir kısmı sulardan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle tüketime sunulan suların sağlıklı ve güvenli olması halk sağlığının korunmasında birincil öncelikler arasında yer almaktadır. Güvenli olmayan suyun tüketilmesi ile dünya genelinde her yıl 2.2 milyar insan olumsuz etkilenmektedir.
Su, günlük yaşamsal aktiviteleri sürdürmenin yanı sıra insan metabolizmasında da en önemli öğedir. İnsan vücudunun %70’ini su oluşturmakta ve vücuda günlük alınması gereken minerallerin önemli bir kısmı da suyla karşılanmaktadır.
Ülkemizde tüketime sunulan içme-kullanma sularının kalitesinin izlenmesi ve denetimi Bakanlığımız görev ve sorumluluğunda yer almaktadır. Bu kapsamda ülkemiz genelinde şebeke aracılığıyla tüketime sunulan içme-kullanma sularından numuneler alınarak Bakanlığımıza bağlı İl Halk Sağlığı Laboratuvarlarında analizleri gerçekleştirilmektedir.
Ambalajlı suların ruhsatlandırma ve denetim işlemleri de Bakanlığımızca yürütülmektedir. Bakanlığımızca izin verilen ambalajlı su dolum tesisleri yılda en az 4 defa İl Sağlık Müdürlüklerince, 1 defa da Bakanlığımızca mahallinde denetlenmektedir. İzin verilen tesislerde dolumu yapılarak piyasa sunulan suların aynı zamanda piyasa denetimleri de rutin olarak yapılmaktadır. Denetimler sırasında suyun fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik nitelikleri yönünden analizleri yaptırılmak suretiyle tüketiciye sağlıklı ve güvenli ürün sunulup sunulmadığı, izin verilen koşullarda üretim yapılıp yapılmadığı denetlenmektedir.
Sularla ilgili Bakanlığımızca yapılan tüm çalışmalar online sistemler üzerinden takip edilmekte, elde edilen veriler paydaş kurumlarla da paylaşılmaktadır.
Mikrobiyolojik ve kimyasal kirleticilerden arındırılmış su “Sağlıklı ve Güvenli Su” olarak nitelendirilmektedir. Özellikle salgınların önüne geçilmesinde mikrobiyolojik kirliliklerin giderilmesi halk sağlığı açısından büyük öneme sahiptir. Bu bağlamda şebeke sularının mikrobiyolojik yönden temizlenmesi için suyun mutlaka dezenfekte (klorlama) edilerek şebekeye verilmesi ve şebeke boyunca klorlanması gerekmektedir.
Unutulmamalıdır ki klorlanmış su değil, klorlanmamış su sağlığımız için tehlikelidir!
Ülkemizde yaşanan deprem ve sel gibi büyük afetler, sağlıklı ve güvenli suyun önemini bir kez daha öne çıkarmıştır. 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerde Bakanlık olarak bölgede şebeke sularının içilebilirliği ve kullanımı konusunda çalışmalar yürütülmüş, halen tüketime sunulan sular titizlikle takip edilmektedir.
Bu kapsamda afet dönemleri başta olmak üzere halk sağlığı açısından Bakanlığımızca yapılan açıklamalar doğrultusunda hareket edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Bugün kutladığımız dünya su gününün anlamına binaen önemle altını çizmemiz gereken bir husus da ülkemizin su fakiri adayı ülkelerden biri olduğu gerçeğidir. Su kaynaklarımızın azalması ile birlikte önümüzdeki süreçte su sıkıntısı yaşanmaması için sorumluluklarımızı yerine getirmenin yanı sıra var olan su kaynaklarımızı temiz tutmak ve suyu tasarruflu kullanmak gibi toplumsal bilincin gelişmesine de ihtiyaç vardır.
Halk sağlığının korunmasında en önemli adımlardan biri musluklardan akan suların temiz ve güvenli olmasıdır.
Sağlıklı yaşam ancak sağlıklı ve güvenli suya erişim ile sağlanabilecektir.